کد مطلب:29455 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:88
ای كسانی كه ایمان آورده اید! هرگاه با پیامبر [ خدا ] گفتگوی محرمانه ای (نجوایی) دارید، پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه ای بپردازید. این [ كار ]برای شما بهتر و پاكیزه تر است؛ [2] و اگر چیزی نیافتید، بدانید كه خدا، آمرزنده مهربان است. آیا ترسیدید كه پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه هایی بپردازید؟ و چون نكردید و خدا [ هم ] بر شما بخشود، پس نماز را برپا دارید و زكات بدهید و از خدا و فرستاده او فرمان برید و خدا به آنچه می كنید، آگاه است. 4642. امام علی علیه السلام:در كتاب خداوند عزوجل آیه ای است كه جز من و پیش از من، كسی به آن عمل نكرده و پس از من هم عمل نخواهد كرد:«ای كسانی كه ایمان آورده اید! هرگاه با پیامبر [ خدا] گفتگوی محرمانه ای دارید، پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه ای بپردازید». [ فرمود:]این كار، واجب شد و آن گاه، نَسخ گشت.[3]. 4643. امام علی علیه السلام:آیه ای از كتاب خدا هست كه پیش از من، كسی به آن عمل نكرد و پس از من هم كسی به آن، عمل نخواهد كرد. نزد من یك دینار بود كه آن را به ده درهم تبدیل كردم و هرگاه نزد پیامبرصلی الله علیه وآله می آمدم، یك درهم صدقه می دادم. این آیه نَسخ شد و قبل از من، كسی به آن عمل نكرد: «ای كسانی كه ایمان آورده اید! هرگاه با پیامبر [ خدا] گفتگوی محرمانه ای دارید، پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه ای بپردازید».[4]. 4644. امام علی علیه السلام:در كتاب خدا آیه ای هست كه هیچ كس [ جز من] به آن، عمل نكرد و پس از من هم كسی به آن، عمل نخواهد كرد. [ این، ] آیه نجواست:«ای كسانی كه ایمان آورده اید! هرگاه با پیامبر [ خدا] گفتگوی محرمانه ای دارید، پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه ای بپردازید؟» تا آخر آیه. من یك دینار داشتم. آن را به ده درهم تبدیل كردم و با پیامبرصلی الله علیه وآله نجوا كردم و هرگاه كه با پیامبرصلی الله علیه وآله نجوا می كردم، پیش از نجوا، یك درهم صدقه می دادم. سپس آیه منسوخ شد و كسی به آن عمل نكرد و سپس [ این آیه ] نازل شد:«آیا ترسیدید كه پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه هایی بپردازید» تا آخر آیه.[5]. 4645. تفسیر ابن كثیر - به نقل از مجاهد -:مردم از نجوا كردن (گفتگوی محرمانه) با پیامبرصلی الله علیه وآله نهی شدند، مگر آن كه صدقه بدهند، و هیچ كس جز علی بن ابی طالب علیه السلام نجوا نكرد. یك دینار، صدقه داد و آن گاه با پیامبرصلی الله علیه وآله نجوا كرد و از او درباره ده ویژگی پرسید و پس از آن، آیه «رخصت» نازل شد.[6]. 4646. فرائد السمطین:از علی علیه السلام روایت شده كه وی، ده بار و برای ده موضوع با پیامبر خدا نجوا كرد و ده صدقه برای آنها پرداخت. در بار اوّل پرسید:وفا چیست؟ [ پیامبر خدا] فرمود:«توحید و شهادت به لا إله إلّا اللَّه». آن گاه پرسید:فساد چیست؟ فرمود:«كفر و شرك به خداوند عزوجل«. پرسید:حق چیست؟ فرمود:«اسلام، قرآن و ولایت - زمانی كه به دست تو برسد - ». پرسید:زرنگی چیست؟ فرمود:«ترك زرنگی». پرسید:بر من چه واجب است؟ فرمود:«اطاعت خداوند و اطاعت فرستاده او». پرسید:چگونه خداوند متعال را بخوانم؟ فرمود:«از روی صداقت و یقین». پرسید:از خداوند متعال، چه چیزی بخواهم؟ فرمود:«سلامت [ دین و بدن]». پرسید:برای نجات خویش، چه كار كنم؟ فرمود:«حلال بخور و راست بگو». پرسید:شادی چیست؟ فرمود:«بهشت». پرسید:آسایش چیست؟ فرمود:«دیدار خداوند متعال». هنگامی كه پیامبر خدا از پاسخ گفتن به پرسش های علی علیه السلام فارغ شد، حكم وجوب صدقه، نَسخ شد.[7].
یَأَیُّهَا الَّذِینَء َامَنُواْ إِذَا نَجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُواْ بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَلكُمْ صَدَقَةً ذَ لِكَ خَیْرٌ لَّكُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِن لَّمْ تَجِدُواْ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ *ء َأَشْفَقْتُمْ أَن تُقَدِّمُواْ بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَلكُمْ صَدَقَتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُواْ وَ تَابَ اللَّهُ عَلَیْكُمْ فَأَقِیمُواْ الصَّلَوةَ وَء َاتُواْ الزَّكَوةَ وَ أَطِیعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ و وَ اللَّهُ خَبِیرُم بِمَا تَعْمَلُونَ.[1].
و كلام خداوند كه فرمود: «فَإِن لَّمْ تَجِدُواْ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ؛ اگر چیزی نیافتید، بدانید كه خدا آمرزنده مهربان است»، یعنی اگر چیزی برای صدقه دادن نیافتند، مقدّم داشتن صدقه، واجب نیست و خداوند، رخصت نجوا با پیامبر خدا را داده و از آنان درگذشته است؛ چرا كه او درگذرنده و مهربان است. جمله: «فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» از باب گذاشتن سبب به جای مسبّب است و در آن، دلالتی بر رفع وجوب از نداران دیده می شود؛ چنان كه برای اراده وجوب از عبارت «فَقَدِّمُواْ... » نسبت به برخورداران، قرینه محسوب می شود. كلام خداوند كه فرمود:«ءَأَشْفَقْتُمْ أَن تُقَدِّمُواْ بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَلكُمْ صَدَقَتٍ؛ آیا ترسیدید كه پیش از گفتگوی محرمانه خود، صدقه هایی بپردازید؟» تا آخر آیه، ناسخ حكم صدقه در آیه سابق است و در آن، عتاب و توبیخ شدیدی بر یاران پیامبر خدا و مؤمنان است؛ چرا كه آنان به سبب ترس از بخشیدن مال به عنوان صدقه، از نجوا (گفتگوی محرمانه) با پیامبرصلی الله علیه وآله سر باز زدند و جز علی علیه السلام كسی با آن حضرت نجوا نكرد. علی علیه السلام ده بار نجوا كرد و هر بار كه به نجوا پرداخت، پیش از آن صدقه داد، و پس از آن، آیه نازل شد و حكم را نسخ كرد. (المیزان فی تفسیر القرآن:189/19).